Atan yiwen usebter n weḥric amezwaru n ungal n Mulud Ferɛun « Ussan di tmurt ». D tasuqqelt n Kamal Buɛmara seg wedlis s tefransist  » Jours de Kabylie ». M’ar lukan tezmer taddart a ttmeslay, aṭas ara tini s wul-is i warraw-is yellan ger ṛṛwaḥ d tuɣalin g unebdu neɣ di tegrest.

Nbudd-awen taɣuri d timesliwt igerrzen.

Taddart-iw

Ur lliɣ ara seg wid-nni yettɣuddun taddart-nsen. Mi ur  fneṭzeɣ ara s waya nezzeh, ẓriɣ acuɣer. Teḥṣa sukleɣ rniɣ ɛaceɣ aṭas di tmura n medden. Ihi segmi teẓra rwaḥ d tuɣalin-iw d ayen yezgan, tuɣal ula d nettat ur d-tettarra ara lbal-is ɣur-i.

Neɣ dayen, ur iyi-tettkukru ara. Tettqabal-iyi-d dɣa, yal tikelt, am yinebgi-nni n yumayen, s wudem-ines n yal ass ; udem-nni swayes tettmagar arraw-is – widak i teffɣen zik ɣer tafrara, ttuɣalen-d tameddit seg lexlawi. Tga deg-i laman yerna ḥulfaɣ iyes. Laman-nni yezdeɣ ul-iw.

Wid i d-irezzfen yerna qqaren fell-as yir awal, ttgen-t nnig wulawen-nsen kan. Ṭṭfen-as tuḥsift imi tecmet, maca ur
tekkat ara seg-sen, mebla ccekk, acku tettban-asen-d tecmet ugar, mi ara d-uɣalen akken seg lbeɛd, tili ɣaben aṭas aya, ernu ččuren-d iqerra-nsen d tugniwin icebḥen. Imil ḥemmlen-tt, ayen bɣun inin-t.

Lḥaṣun, ttuɣalen alamma ttwalin-tt akken tella, ttafen ziɣ tesɛa sserr. Maca seg yimir, ad qqlen am nettat, mačči d imaynuten, dayen. Ad d-rzun wiyaḍ daɣen ad d-afen imezwura cemten, maca ad d-tezzi nnuba-nsen ula d wi – ur ttɛeṭṭilen ara ad cabin akk medden.

Taddart-nneɣ ur tettbeddil ara, d tin n zik d tin n tura ; d timnezzeht yettnezzihen di rwaḥ d tuɣalin n warraw-is tefna lɣerba – lɣerba n yiḍelli d tin n wass-a. Taddart-nneɣ d tin yettqamaren, s yiles ḥercawen, wid icerrḍen d wid iḥemmqen ; d tin yessefcalen wid yesfiliten rennun ttmamin.

Ur tettmagar ara inerzaf imaynuten s yiles ḥercawen armi i d-gellun s yir rriḥa n temdint.

Nekki ɣileɣ ufiɣ-d ssebba n waya, maca ur ssawḍeɣ ara ad as-ččaṛeɣ tiṭ. Nettat, tɛudd fehmen akk medden annect-a, rnu ttɣunzun-tt mettɛemmed.

D ayen i tt-yeǧǧan senninet armi i d-tettban, teqqar i yal yiwen seg warraw-is ijaḥen :

Ur ttfux ara, s ukustim-nni-inek icebḥen d tbalizt-nni-inek, ay amejṭuḥ ! Ɣur-k ad tettuḍ, akustim-nni ad yuɣal ad
yekmec. D nekki ara d-yelletthun did-s. Ad yames zzit, ad t-yali uɣebbar (ur yettwali yiwen) ara t-yesfexsen, ad as-d-neg takekkuct (tumeṭ). Yiwen n wass deg wussan, ur nebɛid ara, ad t-id-tessufɣeḍ, ad telseḍ ɣer lexla mi ara truḥeḍ ad d-terẓeḍ iḥerqan. Teẓriḍ, hatan wayen i t-id-yettrajun ! Tabalizt ? Fell-as ad nemmeslay ad nernu ! Ẓriɣ sani ara tuɣal, tbalizt-nni. Ɣef ukufi n teɛrict (takanna) ara ters, neɣ ala ?

Ad tthenniɣ seg-s meqqar. Ɣur-s lweqt i wakken ad tt-alin yiluyan (ddexxan). Yiwen n wass ad tt-id-teddmeḍ i wakken ad tinigeḍ daɣen ; ass-nni, ad ak-tḥeccem deg tmacint ad ak-ternu deg lbabur.

1 Neqqar : Inebgi n yiwen n yiḍ, ad ak-geɣ i tebɣiḍ ;
Inebgi n yumayen, ad ak-geɣ uftiyen.

Yettkemmil….